Các yếu tố màu sắc được xem như thước đo chuẩn mực cho cảm quan và giác quan của con người đối với sự vật. Dù là màu đen, trắng hay những gam màu nổi bật thì cũng cần phải có những yếu tố như vật liệu, ánh sáng, cách bài trí thiết kế đi kèm để có thể cân bằng không gian kiến trúc.
Việc áp dụng màu sắc trên các bề mặt không gian kiến trúc tạo nhiều tác động đến trải nghiệm của người dùng theo nhiều chiều hướng khác nhau tùy theo từng sắc độ.
Kết hợp các màu sắc với kiến trúc cũng sẽ giúp tạo ra những sáng tạo mới lạ, khi mọi người nắm rõ những điều cơ bản để có thể tạo sự kết hợp tuyệt với nhất.
Từ lâu, các yếu tố màu sắc được xem như thước đo chuẩn mực cho cảm quan và giác quan của con người đối với sự vật. Không gian kiến trúc không ngoại lệ, chúng ta dễ dàng bị lôi cuốn hoặc nhàm chán đối với một công trình mà đôi khi chỉ vì cách phối màu không đem lại sự hài hòa hay khi ta nhìn một bức tranh nhưng tổng thể màu sắc không đem lại sự cân bằng dẫn đến bố cục cơ bản bị phá vỡ hoàn toàn.
Đã có rất nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng ánh sáng và màu sắc là hai yếu tố chính giúp quyết định hàm lượng melatonin, một chất giúp cho cơ thể chúng ta thoải mái và tỉnh táo dù là ngày hay đêm. Nó cũng là yếu tố tạo nên các cung bậc cảm xúc cho con người vào những thời điểm nhất định điển hình như màu xanh lá cây, màu của cây cỏ, thiên nhiên, tạo cảm giác hài hòa, có thể giúp khôi phục trạng thái bình tĩnh, dễ chịu một cách nhanh nhất nhanh nhất.
Nói một cách tổng thể, mọi không gian sẽ là một tổ hợp màu phức tạp với những mục đích khác nhau. Tuy nhiên, sự hài hòa là yếu tố tiên quyết, dưới đây là một số gợi ý về ý nghĩa chung của một số màu sắc cơ bản được sử dụng phổ biến trong kiến trúc dân dụng.
Màu đỏ
Đây là màu sắc gợi ngay về sự nhiệt huyết, phấn khích và ấm áp tùy vào khung cảnh nhưng đôi khi cảm xúc của chúng ta cũng sẽ rơi vào sợ hãi, lo lắng khi tiếp xúc với màu sắc này.
Các nghiên cứu còn cho thấy sắc đỏ thẫm hơi nghiêng sang nâu tạo cảm giác oi bức và thu hút một cách mãnh liệt, sắc đỏ tươi có phần sáng và nhạt màu thì lại mang đến một cảm giác thân thiện, trẻ trung. Một sắc đỏ bao trùm toàn bộ không gian kiến trúc sẽ là một ý kiến không tồi nếu như chúng ta biết cách phối hợp hài hòa ví dụ như đặt cạnh với các gam màu trung tính như trắng, xám, ghi. Đã có rất nhiều kiệt tác từ các kiến trúc sư nổi tiếng thế giới áp dụng thành công quy tắc này.
Màu cam
Dù không được sử dụng nhiều trong thiết kế công trình nhưng sắc cam có những đóng góp không hề nhỏ đến kiến trúc hiện đại. Ít phô trương hơn màu đỏ, màu cam làm không gian dịu hơn nhưng vẫn tươi sáng. Một cảm giác một không gian sống năng lượng, phấn khởi, thân thiện nhưng không quá nặng nề, gay gắt như màu đỏ.
Màu vàng
Với mức độ màu thấp hơn gam màu cam và thua xa màu đỏ nhưng sắc vàng vẫn đóng vai trò lớn trong thiết kế không gian với sự liên tưởng và tạo cảm giác tươi vui ngay lập tức cho mọi người. Màu vàng được thể hiện nhiều tại các công trình công cộng như công viên, trường học, phòng tập thể thao trong nhà.
Màu xanh lá
Không khó để bắt gặp gam màu này tại các không gian xung quanh chúng ta. Lấy cảm hứng từ thiên nhiên hùng vĩ, màu xanh lục ra đời và mang một sứ mệnh cao cả trong việc làm hài hòa các không gian kiến trúc đặc biệt là nơi có hệ sinh thái không đa dạng như các thành phố lớn đông dân hay những tòa nhà cao tầng.
Tuy nhiên, cần lưu ý đặc biệt đó là tối kỵ phối gam màu này cùng màu trắng, điều này dẫn đến những cảm giác khó chịu về mặt tinh thần lâu dài là các bệnh lý đi kèm.
Màu xanh lam
Gam màu mang đến sự an toàn có thể kể đến sắc xanh lam, vừa tạo cảm giác bình yên vừa trang nghiêm nhưng vẫn tinh tế. Trần nhà, cột nhà hay ngay cả nội thất đều có thể áp dụng sắc màu này. Hơn thế nữa, ánh sáng nhân tạo được làm từ sắc xanh còn mang lại lượng melatonin lớn giúp cho cơ thể chúng ta luôn trong trạng thái tỉnh táo.
Màu tím
Giống như màu xanh lam, sắc tím tạo cho chúng ta sự nhẹ nhàng và thư giãn nhưng với mức độ cao hơn, đặc biệt là gam màu tím nhạt trong môi trường ánh sáng khuếch tán đa chiều.
Màu tím neon từ bóng đèn LED còn mang đến sự vui nhộn, tươi sáng có chút gì đó trẻ trung, năng động và thú vị. Tạo nên một ấn tượng lâu dài cho không gian kiến trúc.
Màu trắng
Khác với những gam màu mang cho lại cung bậc cảm xúc có phần bộc phát, gam màu trắng được ví như một nàng thơ dịu dàng uyển chuyển và tinh khiết.
Không khó để bắt gặp những mảng tường nhà màu trắng trên đường phố, gam màu này giúp cho công trình trở nên thanh thoát trong vô thức chúng ta. Hơn thế nữa, màu trắng của trần nhà và tường nhà còn mang lại sự cân bằng trong việc khuếch tán ánh sáng, giúp không gian sống sáng sủa và tươi mới hơn.
Màu đen
Nhìn chung, gam màu này mang lại một màu sắc có phần hơi ‘lạnh” cho không gian kiến trúc pha vào đó là sự yên tĩnh đầy bí ẩn. Đối một số trường hợp, màu đen có thể mang đến những cảm xúc tiêu cực nhưng nhìn chung nếu được kết hợp hài hòa với ánh sáng thì gam màu này giúp không gian thiết kế trở nên độc đáo, góp phần xua tan u tối cho cả nội thất lẫn ngoại thất
Có thể thấy màu sắc mang lại cho vạn vật nói chung hay thiết kế kiến trúc nói riêng rất nhiều cảm xúc mà qua đó con người chính là chủ thể đón nhận. Nhưng dù là màu sắc tối giản như gam màu đen, trắng hay những gam màu nổi bật thì cũng cần phải có những yếu tố như vật liệu, ánh sáng, cách bày trí thiết kế đi kèm để có thể cân bằng không gian kiến trúc. Đây được xem là cầu nối, bước đệm giúp cho màu sắc thăng hoa trong những thiết kế kiến trúc từ bao thế kỷ nay.
